Ancak çalışmayanlar için durum biraz farklı. Bu kişiler de GSS kapsamında ve devletin sunduğu sağlık hizmetinden yararlanmaları için prim ödemeleri gerekiyor. Tabi bu, herkes için geçerli değil; geliri olmayan ya da belli bir miktarın altında olan –ki, bu yıl için bu rakam 549 lira- kişilerin primlerini devlet karşılıyor. İşte kim, ne kadar prim ödeyecek, kimlerinkini devlet karşılayacak; tüm bunların tespiti için gelir testi yapılıyor. Hemen belirteyim, gelir testini yaptırmak zorunlu, yaptırmayanlar devletin sunduğu hiçbir sağlık hizmetinden yararlanamıyor. Gelelim, asıl soruna. GSS’nin başladığı 2012 yılında, 12.5 milyona yakın kişi, yani çalışmayanlar, gelir testi yaptırarak, sağlık hizmeti almaya başladı. Ancak her geçen yıl bu testi yaptıranların sayısı azaldı ve en son 9.1 milyon kişi GSS kapsamında tescil edildi; bunun 6.4 milyonunun geliri düşük olduğundan primlerini devlet karşıladı, 2.7 milyonu ise primini kendi ödedi. Hem sağlık hizmeti alamayanların hem de SGK’ya borcu olanların sayısı artınca önce 2015 yılında bu kişiler için yeniden yapılandırmaya gidildi, hatta iki kere tarih ertelendi ama yine de beklenen başvuru olmadı. Ardından bu senenin ortalarında, 25 yaşına kadar olan ve GSS prim borcu bulunan 3.5 milyon gencin, 26 Nisan’dan önceki borçlarına af getirildi ancak bu tarihten sonra gelir testi yaptırmayanlar yine borçlu oldu.