MİLYONLARCA ÇALIŞANI İLGİLENDİRİYOR! BU AY BAŞLIYOR

Milyonlarca çalişanı ilgilendiren yenilik bu ay başlıyor. Bireysel Emeklilik Sistemine (BES) otomatik iştirakın, 2018 yılı son etabı başlıyor. 200 bin işyerinde, 45 yaş altı çalışan 4.5 milyon birey, ağustosun ilk haftasında işverenleri tarafınca sisteme dahil edilecek.

Çalışanlamış olurın maaşlarından, prime esas kazancın yüzde 3’ü kesilerek, yine işverenleri tarafınca emeklilik şirketlerine aktarılacak. Otomatik BES uygulaması 2017’nin başında başladı; ilk etapta, 2017’nin ocak ayında, bin ve üzeri çalışanı olan özel sektör işyerleri sisteme giriş yaptı. Geçen yılın nisan ayında 250-1000 arası çalışanı olan özel sektör işbölgeleri ile tüm memurlar BES’e dahil olurken, temmuzda da 100-250 arası çalışanı olan şirket çalışanlamış olurı giriş yaptı. 2017 senesinde toplam sisteme giriş meydana getiren çalışan sayısı 9.1 milyonu geçti. 2018’in başında ise 50 ile 100 arası çalışanı olan özel sektör işbölgeleri ve belediyeler, il özel idareleri, KİT’lerdeki memurlar ile beraber 1.3 milyon birey şubat ayında BES’e katıldı.

2017’nin ocak ayından bu yana toplam 10.9 milyon çalışan işverenleri tarafından otomatik BES’e dahil edilirken, çalışanlamış olurın 6.8 milyonu sistemden ayrıldı, 4.1 milyon birey ise sistemde kalmayı tercih etti. Böylece bir buçuk yılda çalışanlamış olurın yüzde 36’sı otomatik BES aracılığı ile tutum etmeye başladı. Şimdi ise 10-49 arası çalışanı olan 200 bin işyerinde 45 yaş altı çalışan 4.5 milyon birey temmuz sonu ağustos başı itibariyle işverenleri tarafınca otomatik BES’e dahil edilecekler. – Temmuz sonu ağustos başı itibariyle maaşlardan ilk kesinti yapılacak. Her ay maaştan, prime esas kazancın yüzde 3 oranında kesilip, BES’e aktarılacak. – Sistemde işveren katkısı olmayacak. – Sistemden çıkış özgür olacak, dileyen ertesi gün çıkabileceği benzer biçimde ilerleyen aylarda istediği zaman da çıkış yapabilecek. – İlk 2 ay içinde çıkıldığında maaştan yapılan kesintinin tamamı iade edilecek, 2 aydan sonra da çıkış özgür olacak. – Devlet çalışanın maaşından yapılacak kesintiye her ay yüzde 25 katkı yapacak. Sistemde kalınması halinde ikinci ayın nihayetinde devlet 1.000 lira ek katkı daha meydana getirecek. – Maaşlardan yapılan kesintiler başlangıç fonlarında değerlenecek; isteyen faizli, isteyen faizsiz fon seçebilecek.

Otomatik BES’te, katkı oranının çalışanın ücretinden kesilip, emeklilik şirketine aktarılması işverenin sorumluluğunda. İşyerinin çalışanlarını sisteme dahil etmemesi veya eksik dahil etmesi halinde, işveren kanuni yükümlülüğünü yerine getirmemiş sayılıyor ve Çalışma ve sosyal Güvenlik Bakanlığı’nca idari para cezası ile cezalandırılıyor. Emeklilik gözetim Merkezi (EGM) işverenin, çalışandan kestiği yüzde 3’lük kesintiyi emeklilik şirketlerine aktarmamasını ise tespit edebiliyor ve Çalışma ve sosyal Güvenlik Bakanlığı ile hazine ve Maliye Bakanlığı’na bildiriyor. Çalışanın maaşından kesilen katkı oranının ise ücret ödeme gününün takip eden işgünü içinde ödenmesi gerekiyor. Ücret ödeme günü işverenle emeklilik şirketi arasında yapılacak sözleşmede belirlenir. İşveren bu madde ihtarnca katkı oranını vakitında emeklilik şirketine aktarmaz yada geç aktarırsa çalışanın birikiminde oluşan parasal kaybından sorumlu oluyor. Ayrıca işverene her bir ihlal için Çalışma ve sosyal Güvenlik Bakanlığı’nca 100 lira yönetimsel para cezası uygulanır. İşveren sisteme girmezse çalışan başına, sisteme girmediği her bir dehemmiyet bazında her bir ihlal için Çalışma ve toplumsal Güvenlik Bakanlığı’nca 100 lira yönetimsel para cezası da uygulanır. Fiba Emeklilik Genel Müdürü Erol Öztürkoğlu, 1 Temmuz’dan itibaren şirketlerin emeklilik şirketleriyle masaya oturması gerektiğini, emeklilik şirketleri olarak teknolojik çözümlerle süreci kolaylaştırdıklarını belirterek, şunları söylemiş oldu: “Dünyadaki en cömert sistemlerden bir tanesi Türkiye’de uygulanıyor.Yalnız devlet katkısı açısından bile bakmış olduğumızda çıkılmaması gereken bir sistem. Türkiye hızla yaşlanan bir ülke, dolayısıyla hızla yaşlanan nüfusun yanında yoksul yaşlanırsak bu hem bireysel bununla birlikte ülke açısından olumsuz bir tablo doğurur. Dolayısıyla yüzde 25 devlet katkısının sunulduğu böylesi bir sistemi çalışanların tasarruf yapmak için kullanmaları gerekir. Gelecekleri için bu son aşama önemli.” Vakıf Emeklilik Genel Müdürü Özgür Obalı, faizsiz emeklilik sisteminin Türkiye’de her geçen gün yetiştiğinü belirterek, şunları söylemiş oldu: “Mayıs itibari ile BES’te faizsiz fon büyüklüğü 7.30 milyar TL’ye, otomatik BES’te de 1.82 milyar TL’ye ulaştı. Faizsiz fonların tüm emeklilik fonlarına oranı ortalama BES’te yüzde 8.63, otomatik BES’te yüzde 64 olarak seyretmekte. Otomatik iştirakın devreye girmesi de faizsiz fonlara olan ilgiyi artırdı. Mayıs itibariyle 2.86 milyar TL yöreındaki toplam sektör fon büyüklüğünün 1.82 milyar lirası faizsiz fonlardan oluşuyor. Otomatik katılım sistemindeki katılımcı sayısına bakmış olduğumızda ise yaklaşık yüzde 63’ünün faizsiz fonları seçtiğini görüyoruz.”