TAHTA TEZGAHLARIN SON TEMSİLCİLERİ TEKNOLOJİYE DİRENİYOR

Gaziantep’te, kilim üretilen tahta tezgahların son temsilcileri teknoloji karşısında direnmeye çalışıyor.

Kilim ve halı üretiminde Türkiye’nin önde gelen illeri arasında bulunan Gaziantep’te tahta tezgahlar, teknoloji karşısında direnmeye çalışıyor. Daha önce sayıları yüzlerce olan tezgahlar birer birer yok olup gidiyor. Şu an sayıları 3 ya da 4 olan tezgahlar, fabrikalarda üretilen kilimler karşısında ayakta kalmaya çalışıyor. Özellikle yurt dışından yoğun talep gören el dokuma kilimlerin fiyatlarının da oldukça uygun olduğu öğrenildi. Tahta tezgahlarda üretilen 4 yastık, bir kırlent ve 2 metre uzunluğundaki minder 120 liradan satılıyor. El dokumalarına hayvan ve doğa resimleriyle birlikte bölgesel birçok figür işleniyor.

Tahta tezgahların son temsilcilerinden 74 yaşındaki Yaşar Elbir, 65 yıldır mekik atıp tahta tezgahında kilim dokuyor. Elbir, dokuduğu kilimleri dünyanın her tarafına pazarladıklarını fakat şimdi hem teknoloji karşısında zayıf düştüklerini hem de çırak bulamadıkları için mesleğin yavaş yavaş bitme noktasına geldiğini belirtti. Yaklaşık 65 yıl tahta tezgahında el emeği, göz nuru kilimler dokuyan Yaşar Elbir, mesleğe çocukluk yıllarında başladığını belirtti. Mesleği öğrenmek için çok büyük emek harcadıklarını ifade eden Elbir, “Ben bu işe çıraklıktan başladım. Küçükken, okula gidip gelirken çıraklığa devam ederdim. Hem okula gider hem de çıraklık yapardım. Sağıntı sağardık. Biraz büyüdükten sonra masura sağardık. Kalfalarımız yemeğe gittiği zaman biz tezgahın başına geçer boş mekik atardık. Kendi kendimizi yetiştirmeye çalıştık. İnsanlık kuruldu kurulalı bu kilim tezgahları vardır" dedi. Gaziantep’in eskiden en iyi sanayisinin bu olduğunu anlatan Elbir, şöyle konuştu: "Nereye gitsen bu kilim tezgahlarını görebilirdin. Herkes bundan para kazanırdı. Bu kilimlerimiz yurt dışına çok giderdi. Motorlu kilimler çıktıktan sonra bu kilimler ölmeye başladı. Tabi ki haliyle azaldı ama motorlu kilimler devam etti. Sonra halı çıktı motorlu kilim öldü. Halı çıktıktan sonra biz yine bu işe dönmeye çalıştık. Yaşlı kişiler, eskiden bu işi yapan kişiler bu işe önem veriyordu. Şu an 3 ya da 4 tezgah var. Bunlar da genellikle yurt dışına gidiyor. El sanatı olduğu için bunlara çok önem veriyorlar.”

Suriye’deki iç savaştan kaçıp Türkiye’ye gelen bazı sığınmacıların Gaziantep’te bitme noktasına gelen mesleği devam ettirmeye çalıştıkları öğrenildi.

Kaynak: IHA